Squire 1½-Liter - Của hiếm đáng để sưu tầm

Squire 1½-Liter Drophead Coupe đưa chúng ta quay trở về quá khứ gần 80 năm trước với bao biến cố thăng trầm.

Bắt đầu với Adrian Squire - một công dân nước Anh quyết định chế tạo một chiếc xe đầu tiên của chính mình ngay khi mới 21 tuổi. Giấc mơ về một dự án táo bạo như vậy đã được ấp ủ từ khi còn là một cậu học sinh tiểu học. Adrian Squire đã hoàn thành trọn vẹn một cuốn catalog thuyết minh về một chiếc xe thể thao tốt nhất thế giới ở tuổi 16 với một thân xe thanh lịch và mượt mà đặt trên một bộ khung có vị trí trọng tâm rất thấp.

Lúc 18 tuổi, Squire đã học việc tại Bentley Motors và sau đó làm việc như một nhà thiết kế cho MG. Năm 1921 khi tròn 21 tuổi, Adrian Squire đã thừa hưởng 20.000 Bảng và ông đã quyết định dùng nó để biến giấc mơ thành hiện thực. Cùng với một người bạn Jock Manby-Colgrave, Squire đã xây dựng một nhà xưởng tại Henley và sáng lập hãng Squire Car Manufacturing Company năm 1934.

Squire đã chọn loại động cơ 4 xi-lanh 1.5 lit DOHC do Frazer Nash thiết kế và được chế tạo bởi Anzani. Dòng chữ Squire được đúc lên bệ máy và cổ góp như một dấu hiệu khẳng định tính tự lực trong sản xuất. Với một bộ tăng áp của David Brown, động cơ dung tích 1.496cc tạo ra công suất 110 mã lực. Squire cũng quyết định chọn hộp số Wilson và trục truyền phía sau E.N.V. Bộ khung của Squire rất cứng với những thanh giằng và các bộ giảm xóc cho phép điều chỉnh độ cao của thân xe cũng và vận hành của nó. Hệ thống phanh thủy lực với những tang trống bằng hợp kim magie 15 inch tạo ra lực phanh rất tốt. Thân của những chiếc xe đầu tiên được Vanden Plas đóng nhưng sau đó Squire chuyển sang dùng thân do Markham, Ltd đóng vì giá thành rẻ hơn.

Chiếc Squire đầu tiên được bán vào tháng 5/1935. Squire còn chế tạo một chiếc xe đua một chỗ ngồi như là thứ để kích thích sự đam mê cũng như thúc đẩy các đơn đặt hàng. Tuy nhiên lượng khách hàng của Squire rất ít có lẽ là do xe của họ đắt chẳng kém gì Bugatti hay RR. Chiếc xe cuối cùng xuất xưởng năm 1935 và bán cho Val Zethrin, một người giàu có tại Chislehurst, Kent, nước Anh. Thêm hai chiếc xe khác được bán ra năm 1936 và Squire Car Manufacturing Company chính thức đóng cửa còn Adrian Squire chuyển sang làm việc cho Lagonda.

Val Zethrin có vẻ như quá tiếc nuối mẫu xe này và ông đã mua lại toàn bộ linh kiện và chế tạo thêm 3 chiếc Squire khác trong thời gian 1937-1939. Đáng buồn thay, Adrian Squire đã qua đời vì trúng bom của quân phát xít khi đang làm việc tại công ty sản xuất máy bay Bristol năm 1940.

Squire đã để lại dấu ấn trong lịch sử xe thể thao. Rất đúng khi nói rằng đây là một trong những chiếc xe thể thao nhanh nhất, vận hành tốt nhất được chế tạo trước Thế chiến II. Nó nhanh hơn và tốt hơn hầu hết những chiếc xe đua cùng thời. Và tất nhiên “ăn đứt” nhiều chiếc xe của thập niên 1950 và 1960. Một vài đối thủ của Squire được cho là Type 55 Bugatti và Alfa Romeo 8C 2300.

Chiếc xe trong bài viết này mang số khung 1063 và là đầu tiên trong số ba chiếc Squire cuối cùng được chế tạo bởi Val Zethrin. Nguyên bản, chiếc xe được một khách hàng tên Geoffery Munro yêu cầu và Adrian Squire đã tổ chức kế hoạch sản xuất nó trước khi ông rời công ty. Nó được hoàn thành vào mùa thu năm 1937 sau khi Zethrin tiếp nhận. Không giống những chiếc xe khác, sử dụng thân theo phong cách tourer được đóng bởi Vanden Plas, Markham và Ranalah, chiếc xe này thuộc dạng mui trần (coupe drophead) với kiểu dáng mượt mà và do Corsica đóng. Nó được bàn giao tháng 9/1937 với số hiệu BGB 34.

Xưởng đóng thân xe Corsica được thành lập tại Kings Cross, London năm 1920 bởi Charles Stammers, Joseph và Robert Lee. Với một quy mô sản xuất nhỏ, Corsica không có người thiết kế mà chỉ thực hiện các đơn hàng theo yêu cầu cụ thể của khách. Những chiếc xe mà hãng này đã đóng như Double Twelve Daimler, Triumph Dolomite 1935 và một số chiếc Bugatti Type 57. Giống như nhiều xưởng đóng thân xe lừng danh khác, Corsica đóng cửa trong Thế chiến II và không bao giờ mở cửa trở lại.

Trong nhiều năm, chiếc Squire này thuộc quyền sở hữu của một người Anh đam mê xe Maserati, Cameron Millar. Tháng 12/1984, nó được xuất sang Mỹ cho Douglas Oosterhaut, một bác sĩ phẫu thuật tại San Francisco. Ông Douglas Oosterhaut đã sử dụng nó đều đặn cho tới năm 1986 khi để lại nó cho nhà sưu tập Bob Cole, người đã lái chiếc xe này khoảng 10 năm sau đó. Trong thời gian đó, chiếc Squire đã được bảo dưỡng bởi công ty Phil Reilly & Company, một cơ sở phục chế xe cổ có tiếng tại Cali. Năm 1995, Bob Cole đã chuyển chiếc xe này cho người con trai Rob, chủ sở hữu của công ty Cole Classic Corporation ở Burlingame. Tháng 6 năm đó, nó được mua lại bởi nhà sưu tập bang Washington, Pat Hart.

Mặc dù chiếc xe vẫn nguyên bản và hoạt động tốt sau chừng đó năm nhưng Hart vẫn phục chế lại nó một cách toàn diện cũng như bổ sung thêm một số chi tiết mới trên thân xe với sự hỗ trợ của Don Vogelsang tại Seattle trong khoảng thời gian 3 năm. Cuối cùng chiếc xe được sơn màu đen với nội thất bọc da màu xanh nhạt. Chiếc xe này nằm lại trong bộ sưu tập tư nhân của Hart cho tới khi ông qua đời năm 2002. Squire 1½-Liter Drophead Coupe được lưu giữ tới năm 2010 và khi xuất hiện tại lễ hội “The Quail” ở Cali, nó được bán lại cho người chủ hiện tại.

Chiếc Squire 1½-Liter Drophead Coupe hiện đang trong tình trạng rất tốt. Nó đã gặt hái nhiều giải thưởng và danh hiệu trong năm 2011. Tại Palm Beach, Florida, Squire được bình chọn giải “People’s Choice” và “Best of Show” tại sự kiện Classic Sports Sunday ở Mar-a-Lago Club tháng 1/2011. Tại Amelia Island vào tháng 3/2011, nó nhận giải “Breitling Award for Timeless Beauty”, sau đó là giải “Designers’ Choice” của Trường thiết kế Art Center College of Design ở Pasadena, California. Kết thúc năm 2011, Squire còn có thêm danh hiệu “Best in Class” tại sự kiện Del Mar Concours ở California.

Mỗi chiếc Squire thực sự độc đáo theo cách riêng. Tuy nhiên đó không phải là một sự phá cách để nói rằng chiếc xe này độc đáo hơn tất cả những chiếc xe khác. Sự hấp dẫn thẩm mỹ của nó thật khó diễn tả. Mặc dù tất cả những chiếc Squire đều đặc trưng bởi lưới tản nhiệt gấp hình chữ V nghiêng thoải theo phong cách xe thể thao Anh Quốc truyền thống của những năm 1930, Hart và Vogelsang đã làm lại chiếc xe này và bổ sung nét thanh lịch và kiêu sa của nước Pháp. Kính chắn gió hai tấm nay mô phỏng lại nếp gấp hình chữ V của lưới tản nhiệt, và những đèn pha lớn kết hợp với đèn lái. Khoang động cơ của Squire 1½-Liter Drophead Coupe là một hình mẫu xuất sắc của nghệ thuật công nghiệp.

Hiện chỉ có 9 trong số 10 chiếc Squire nguyên bản còn tồn tại và Squire 1½-Liter Drophead Coupe là chiếc xe đẹp nhất trong số đó. Mức giá dự kiến của chiếc xe độc nhất vô nhị này khoảng 3 triệu USD khi được bán đấu giá tại Amelia Island, Florida.