Xe tự lái sẽ bảo vệ ai khi gặp tai nạn?

Công nghệ xe tự lái đang ngày càng hoàn thiện, ước tính đến năm 2020, cả thế giới sẽ có khoảng 10 triệu chiếc xe có khả năng tự hành hoàn toàn. Tuy nhiên, các nhà lập trình đang gặp khó khi giải quyết bài toán một chiếc xe tự lái gặp trục trặc, có khả năng gây tai nạn chết người thì chiếc xe sẽ chọn ai là người không may mắn.

Xe tự lái của Google
 
Trang web có tên “Moral Machine” của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) đã đưa ra 13 kịch bản tai nạn để bạn đọc lựa chọn xem nhân vật nào không may mắn trong trường hợp xe tự hành bị mất phanh bất ngờ.
 
 
Các kịch bản đưa ra những tình huống về đạo đức, buộc người xem lựa chọn giữa đàn ông và phụ nữ; trẻ nhỏ và người già; người cân đối và người thừa cân; động vật và con người; tội phạm hay người thường; cũng như người lao động trí óc hay lao động chân tay. Hầu hết trong các kịch bản trộn lẫn nhiều đối tượng người khác nhau nên người xem cần phải quan sát kỹ, ngoài ra, trong một số kịch bản còn xuất hiện tín hiệu đèn nhằm quyết định ai sẽ là đối tượng vi phạm luật giao thông.
 
Trang web này đưa người dùng vào vị trí phải lựa chọn cuộc sống của chính bản thân họ hay cuộc sống của những người khác. Mặc dù chỉ là một nghiên cứu, nhưng sự quyết định tự đưa mình vào tình huống nguy hiểm hoặc giữ cho mình an toàn nhưng luôn bị ám ảnh bởi tội lỗi sẽ thực sự rất khó để lựa chọn.
 
 
Đau đầu hơn nữa là đối tượng nào sẽ quyết định các nguyên tắc lập trình. Nhà sản xuất hay chính phủ? Trên trang Science, một cuộc điều tra xã hội đã được thực hiện dựa trên những quy định của chính phủ để đảm bảo giao thông an toàn – tức là sẽ bảo vệ tối đa người đi đường. Nghiên cứu tập trung vào 2 trường hợp. Trường hợp thứ nhất, các nhà sản xuất lập trình cho chiếc xe ưu tiên bảo vệ người lái, theo đó doanh số bán hàng của những loại xe như thế này tăng cao. Hậu quả để lại là xe có thể gây ra những vụ tai nạn với thương vong lớn. Còn trường hợp thứ hai, các xe buộc phải lập trình để bảo vệ những người tham gia giao thông khác theo quy định của chính phủ, điều này làm giảm đáng kể người mua xe tự lái, khiến cho thị trường trở nên ảm đạm và khó có thể phát triển được.
 
Tuy nhiên, hầu hết những người tham gia khảo sát đều bày không đồng ý với lựa chọn này, họ cho biết thà mua một chiếc xe bình thường còn hơn là dùng xe tự lái để mua thêm những rắc rối, rủi ro.
 
Taxi tự lái tại Nhật, sẽ được triển khai vào năm 2020
 
Alan Winfield – làm việc tại phòng thí nghiệp Bristol Robotics (Anh) cho biết, những nghiên cứu này chỉ cho chúng ta thấy một điều không hề mới: lợi ích cá nhân luôn được quan tâm nhiều hơn lợi ích cộng đồng. Ông nói: "Người ta chỉ chấp nhận xe tự lái mạo hiểm tính mạng của thiểu số để đảm bảo an toàn của số đông khi họ không nằm trong thiểu số đó".
 
Cuối cùng ai sẽ là người được bảo vệ khi xe tự lái gặp tai nạn vẫn chưa được quyết định. Và điều này cho thấy, tương lai của xe tự lái trên thị trường vẫn chỉ là một lối đi hẹp.