Da và gỗ cho Rolls-Royce

Nhân sự kiện Rolls-Royce ký hợp đồng mở đại lý đầu tiên ở Việt Nam, xin giới thiệu lại với độc giả một bài viết đã đăng trên tạp chí Ô tô Xe máy Việt Nam từ năm 2010 về sự cầu kỳ trong chế tác xe của thương hiệu sang trọng nhất thế giới này.

Đúng như ông Đoàn Hiếu Minh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Regal Motors, đã nói, không có một chiếc Rolls-Royce nào giống nhau hoàn toàn. Đó là vì mỗi khách hàng đặt xe đều muốn có những dấu ấn riêng trên chiếc xe của mình.
 
Rolls-Royce ngày nay hầu như không còn do người Anh sản xuất. Động cơ, hệ dẫn động, khung gầm đều do BMW chế tạo, các thiết bị điện tử/công nghệ cao cấp do các công ty vệ tinh làm ra. Trong buổi ra mắt ngày 26/6, đại diện hãng Rolls-Royce cho biết khi BMW tiến hành thương vụ mua bán vào năm 1998, hãng xe Đức chỉ mua bản quyền thương hiệu, còn lại đã tạo ra một dây chuyền sản xuất hoàn toàn mới tại nhà máy ở Goodwood (Anh). Cũng tại đây, dây chuyền sản xuất chỉ thực hiện các công đoạn lắp ráp: ghép thân vỏ vào khung xe, lắp ráp động cơ, bọc da và ốp gỗ.... Vậy nên khách hàng, nhiều người được mời sang tận nhà máy để lựa các tuỳ chọn theo ý mình, đôi khi mà chính Rolls-Royce cũng không có sẵn, có cảm giác giống như đang đi chọn… đồ nội thất.
 
Bọc da
 
Ngày nay, dây chuyền sản xuất được tự động hóa tới mức tối đa và ở các nhà máy hiện đại, người ta chỉ mất vài chục giờ đồng hồ là đã có thể lắp ráp hoàn chỉnh một chiếc xe hơi, đủ tiêu chuẩn rong ruổi trên đường. Nhưng dường như ở những nhà máy như Goodwood (nằm cách không xa thành phố cảng miền nam nước Anh là Porsmouth), chẳng ai màng đến cái gọi là năng lực sản xuất. Để hoàn tất việc bọc da nội thất cho một chiếc Rolls-Royce Phantom, người ta cứ tỉ mà tỉ mỉ làm trong... 17 ngày.
 
 
Tại sao lại phải tốn nhiều thời gian như thế ? Là bởi toàn bộ phần bên trong của một chiếc Rolls-Royce được ghép từ 450 miếng da riêng lẻ, với kích cỡ khác nhau. Để có đủ số da theo yêu cầu với diện tích ghép lại lên đến 75m2 cho xe Rolls-Royce, người ta cần phải làm thịt... 18 con bò, mỗi con cho bộ da có diện tích bằng 4,27m2.
 
 
Với Rolls-Royce, da bò dùng cho xe phải là loại hảo hạng (loại A), chủ yếu nhập khẩu từ Đức. Các bộ da này đều phải lấy từ bò đực (loại nuôi với mục đích chính là lấy thịt), vì da bò sữa (bò cái) có những mảng mỏng hơn so với phần còn lại (phần vú), nên hiệu quả kém hơn, vả lại độ dai cũng không bằng. Dù đã được đảm bảo về mặt chất lượng của nhà thuộc da, nhưng trước khi vào công đoạn sản xuất, các bộ da này đều phải qua một quy trình kiểm tra lại do chính nhà máy thực hiện. Ở bước này, những phần da có vết bẩn không thể tẩy sạch được đánh dấu lại để cắt bỏ. Da đạt tiêu chuẩn phải đủ mềm để không gây âm thanh khi cọ vào nhau, màu sắc không bị phai theo thời gian sử dụng. Sau đó, da được đem nhuộm màu. Khách hàng đặt mua Rolls-Royce có thể can thiệp để thể hiện sở thích của mình ở khâu này.
 
 
Thông thường, da để bọc nội thất Rolls-Royce được chia thành 3 loại: Loại có vân tự nhiên dùng bọc ghế, loại không co ngót để bọc các vùng hay bị nắng chiếu như phía trên táp-lô, và phần rìa ngoài để bịt bảng điều khiển trung tâm và trang trí bên cửa. Khi đã chọn xong những bộ da chất lượng hoàn hảo và hoa văn tự nhiên ưng ý, chúng được đưa vào máy cắt laser để hệ thống máy tính xử lý với tốc độ 56.000 nhát cắt mỗi phút. Đó không chỉ là cách nhanh nhất và chính xác nhất (tới 0,1mm) để cắt hàng trăm tấm da riêng lẻ mà còn là cách tiết kiệm nhất.
 
 
Công đoạn cuối cùng và cầu kỳ nhất đã đến: May các miếng da vào nội thất. Hầu hết các thợ may là những người đứng tuổi, vì họ có kỹ năng vượt trội, kinh nghiệm làm việc lâu năm và sự cẩn thận trong từng đường kim. Khó nhất là làm thế nào để các đường chỉ may nổi chạy song song (thường thấy ở viền ghế, tựa đầu…) đều tăm tắp như nhau. Trên một chiếc Rolls-Royce Phantom, có tổng cộng 35m chỉ may nổi như thế.
 
Ốp gỗ
 
Các miếng gỗ tự nhiên lạng mỏng được ép lại với nhau thành tấm và đem xử lý bề mặt được gọi chung là veneer. Ai cũng biết, gỗ veneer được ốp trên các siêu xe sang trọng làm từ cây óc chó (walnut), một loại cây có họ hồ đào. Tuy nhiên, không chỉ có gỗ óc chó, các nhà sản xuất Rolls-Royce cả gỗ đu (elm), gỗ sồi hay gỗ thích (maple). Như đại diện Rolls-Royce tiết lộ trong ký hợp đồng ở Việt Nam, một số khách hàng còn khoái dùng chính gỗ đốn từ những cây có trong khu vườn riêng của họ.
 
Gỗ veneer chuẩn bị được ép thành tấm để ốp trên xe Rolls-Royce.
 
Trở lại với gỗ walnut, đây là loại gỗ đang được dùng phổ thông để làm đồ nội thất cao cấp (bán đầy trong các cửa hàng nội thất ở Việt Nam hiện nay). Nhưng loại để chế tạo cho xe Rolls-Royce (và các xe sang khác như Bentley) lấy từ cây lâu năm, trồng được nhập từ Mỹ hoặc Ý.
 
 
Mỗi chiếc Phantom có 42 bộ phận riêng lẻ ốp gỗ veneer, tương đương khoảng 10-12m2 tùy theo yêu cầu của khách hàng. Tính ra thì không phải là nhiều, nhưng loại gỗ veneer này đắt hơn hẳn loại thông thường (kể cả khi làm từ cùng một cây gỗ) do công đoạn chế tạo ra chúng rất phức tạp. Thông thường, một miếng gỗ ốp được làm từ 15-29 lớp gỗ (các lớp bên trong có thể không phải từ cây óc chó), chưa kể 2-4 lớp hợp kim nhôm. Tất cả được ép trong vòng 7 phút, ở nhiệt độ 135 độ C với lực ép 185 bar. Lực ép này ngang với sức nặng gần 1.900 tấn, hay khoảng một phần năm trọng lượng tháp đồng hồ Big Ben, đè trên diện tích chỉ 1m2.
 
 
Trước khi được lắp ráp, các miếng gỗ được đưa vào máy khoan vi tính để được khoan sẵn lỗ chờ dành cho ô gió, nút điều khiển,… Một công việc đòi hỏi sự chính xác đến phần trăm millimet. Cầu kỳ như thế, cho nên giống với việc khâu da, quá trình gắn các miếng gỗ ốp vào xe chỉ dành cho các nghệ nhân thực thụ. Một chiếc xe sang trọng có nội thất ốp gỗ hoàn hảo là các mối ghép không được lộ ra ngoài, vân gỗ phải liền mạch như trên cùng một phiến. Thậm chí, những miếng ghép ở cửa hai bên phải có sự đối xứng về vân gỗ.
 
Trên chiếc Drophead Coupe (bản mui trần của xe Phantom), phía sau hàng ghế thứ hai là một tấm gỗ nhỏ, lấy cảm hứng từ những du thuyền kiểu cổ. Loại gỗ duy nhất được sử dụng để chế tạo nó là gỗ cây tếch mọc trên các vùng núi cao của Đông Nam Á, và phải là gỗ tươi còn giữ nguyên màu vàng đặc trưng.
 
Sự cầu kỳ trong việc chế tạo xe Rolls-Royce chưa dừng lại ở đó. Quá trình nhận đơn đặt hàng và hoàn thành các yêu cầu của khách hàng là cả một công đoạn chăm sóc đỉnh cao mà chúng tôi sẽ đề cập trong các bài viết sau.
 

Tin tổng hợp

otoxemay.vn