Xe điện gặm nhấm thị phần ô tô xăng, dầu năm 2022

Xe điện đã lần đầu tiên chiếm 10% thị phần trên thị trường ô tô thế giới. Kết quả này có được chủ yếu là do mức tăng trưởng mạnh mẽ của phân khúc xe điện tại châu Âu và Trung Quốc.

Trong khi xe điện chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ trong tổng lượng xe tiêu thụ tại Mỹ, thì thị phần của dòng xe này trên toàn cầu trở nên đáng kể hơn ở châu Âu và Trung Quốc do công nghệ ngày càng phát triển. Sự tăng trưởng của doanh số bán xe điện trên toàn cầu hoàn toàn trái ngược với thị trường ôtô nói chung do chịu những tác động từ khó khăn của nền kinh tế, lạm phát và sự đứt gãy chuỗi cung ứng.

Theo WSJ, lượng xe thuận điện tiêu thụ trên toàn cầu đạt khoảng 7,8 triệu chiếc, tăng 68% so với năm 2021. Trong đó, xe thuần điện chiếm khoảng 11% tổng lượng ô tô tiêu thụ tại thị trường châu Âu. Nếu gộp cả xe hybrid sạc điện, thì thị phần của dòng xe điện hóa tăng 20,3% ở thị trường châu Âu. Trong đó, theo Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Đức (VDA), xe điện chiếm 25% lượng xe mới sản xuất trong 2022 tại Đức - thị trường ôtô lớn nhất châu Âu. Riêng tháng 12/2022, khách hàng Đức mua nhiều xe điện hơn xe động cơ đốt trong.

Tuy không bằng Đức, nhưng thị phần mà xe điện có được tại Trung Quốc chiếm 19% trong năm 2022. Tuy vậy, Trung Quốc lại chiếm 66% lượng xe thuần điện tiêu thụ trên phạm vi toàn cầu với sự vươn lên mạnh mẽ của các thương hiệu nội địa.

Dù không có được mức tăng trưởng như châu Âu và Trung Quốc, song lượng xe điện tiêu thụ tại thị trường Mỹ đạt 807 nghìn xe, chiếm 5,8% thị phần thay vì mức 3,2% của năm 2021. Trong đó, Tesla vẫn là nhà sản xuất ô tô điện lớn nhất nước Mỹ. Dù vậy, Mỹ cùng với Trung Quốc vẫn là hai thị trường có mức tăng trưởng doanh số cao nhất.

Hãng xe sang BMW đến từ Đức là một trong những nhà sản xuất đón nhận sự tăng trưởng doanh số của dòng xe plug-in trong khi tổng lượng xe tiêu thụ toàn thị trường giảm. Trong đó, lượng xe điện của BMW tăng gấp 2 lần năm 2021, bất chấp tổng lượng xe bán ra của BMW  giảm 5%. Hãng xe lớn nhất châu Âu về lượng tiêu thụ Volkswagen cũng ở vào hoàn cảnh tương tự khi lượng xe điện bán ra đạt hơn 572 nghìn xe, tăng 26%, bất chấp tổng lượng xe mới tiêu thụ chỉ đạt 8,3 triệu xe, giảm 7% so với năm 2022. Thống kê này đã bao gồm sản phẩm của các thương hiệu con, gồm Volkswagen, Porsche, Audi, Skoda và Seat. Các hãng xe khác như Ford hay Mercedes cũng ghi nhận mức tăng lượng xe điện tiêu thụ hơn gấp đôi trong 2022, ngay cả khi tổng lượng ô tô bán ra giảm.

Dù vậy, vị thế dẫn đầu trên thị trường xe điện vẫn thuộc về Tesla, cho dù khoảng cách với các đối thủ không còn lớn như trước. Xếp ở các vị trí tiếp theo là BYD, SAIC và Volkswagen.

Tuy xe điện từng bước mở rộng thị phần, nhưng các nhà phân tích cũng cảnh báo: Tình hình sản xuất - kinh doanh của xe điện có thể gặp nhiều khó khăn khi những gánh nặng kinh tế vẫn đè nặng lên người tiêu dùng. Trong khi đó, những chính sách ưu đãi áp dụng cho xe điện giảm dần hoặc bị loại bỏ ở một số quốc gia. Giá điện tăng ở châu Âu do chịu tác động của cuộc xung đột Nga - Ukraine khiến ưu thế của xe điện so với ô tô trang bị động cơ đốt trong giảm bớt. Bằng chứng là thị trường Đức từng chứng kiến làn sóng mua sắm xe điện vào trong tháng cuối năm 2022 trước khi các chương trình hỗ trợ với xe điện có giá niêm yết đến khoảng 43.000 USD sẽ giảm còn 4.900 USD thay vì 6.500 USD trước đây kể từ ngày 1/2/2023.