Các hãng xe sang có thể bị ‘sờ gáy’ tại Trung Quốc

Xe nhập khẩu đã trở thành chủ đề nóng và gây nhiều tranh cãi, trong bối cảnh chính phủ Trung Quốc đang mở các cuộc điều tra nhằm vào chính sách định giá của các công ty nước ngoài trong một số lĩnh vực. Cảnh sát Trung Quốc vừa cáo buộc hãng dược phẩm Anh GlaxoSmithKline (GSK) đã hối lộ đội ngũ cán bộ nhân viên y tế nhằm mục đích nâng cao giá thuốc và mở rộng thị phần. Hồi đầu tháng, các nhà sản xuất sữa bột hàng đầu phương Tây như Nestle SA, Danone, Mead Johnson Nutrition và Abbott cho biết họ cũng bị điều tra tại Trung Quốc với các cáo buộc về hành vi độc quyền.

 

Tuy vậy, các nhà phân tích cho rằng họ không mong muốn các hãng ôtô nước ngoài trở thành mục tiêu mới nhất của một cuộc điều tra về giá cả. “Giá sữa bột là một vấn đề cấp bách vì sữa bột là nguồn dinh dưỡng quan trọng của trẻ em và mối quan tâm chung của các hộ gia đình”, Giám đốc quản lý của Automotive Foresight (Shanghai) Co Ltd (Thượng Hải) – một công ty tư vấn và nghiên cứu công nghiệp – cho biết. “Thị trường xe sang lại khác. Một số dân sành xe tại Trung Quốc rất giàu có nên họ không bao giờ bận tâm đến giá cả”.

 

Trung Quốc được đánh giá là một thị trường tiềm năng cho các nhà sản xuất xe đắt tiền, với 2,7 triệu xe dự kiến được bán ra mỗi năm, vào thời điểm năm 2020. Với con số này, Trung Quốc có thể sẽ “qua mặt” Mỹ để trở thành thị trường tiêu thụ xe hơi sang trọng đứng đầu thế giới.

 

Trong bài viết, Tân Hoa Xã dẫn lời một người đàn ông giấu tên – người đã mua một chiếc Audi Q7 tại Canada với giá 75.000 USD – cho biết ông đã vô cùng sửng sốt khi thấy chiếc xe được bán tại Trung Quốc với mức giá  lên tới 1 triệu nhân dân tệ (hơn 163.000 USD). Hãng tin cung cấp thêm, sự chênh lệch giá cả cũng tồn tại ở một số dòng xe khác như Land Rover hay BMW X5. Tuy nhiên, hãng tin không tiết lộ nguồn gốc của những thông tin này.

 

Tổng thư ký Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Trung Quốc cho biết bán xe hơi nhập khẩu tại đây có thể tạo ra lợi nhuận cao hơn con số trung bình toàn cầu tới 30%. Không những vậy, các hãng xe nước ngoài thường giành thế độc quyền trong việc bán hàng và kiểm soát các kênh phân phối.

 

Trong khi đó, Giám đốc một salon ôtô tại Thượng Hải cho rằng chính phủ càng đánh thuế cao trên những dòng xe sang trọng, sự chêch lệch giá cả tại thị trường Trung Quốc và quốc tế ngày càng gia tăng. Tuy nhiên theo ông này, có rất ít khả năng chính quyền Bắc Kinh sẽ mở một cuộc điều tra vào thị trường này.

 

Việc khó điều tra các hãng xe không phải vì các chiêu thức dùng để đẩy giá quá phức tạp, mà có thể bởi mỗi hãng xe lớn đều nằm trong một dây quan hệ và có thể tác động, bằng cả quan hệ cá nhân lẫn các ảnh hưởng khác, đủ sức vươn tới cấp cao nhất trong bộ máy chính quyền. Một trong các chiêu thức thường thấy nhất là tiến hành chuyển giá.

 

Nói về chuyển giá, tại Việt Nam cũng đã có nghi vấn về hiện tượng này ở các hãng xe hơi từ lâu. Mặc dù xe nhập khẩu các loại thuế với mức cao hơn, nhưng thường không đắt hơn xe lắp ráp trong nước, được hưởng nhiều ưu đãi, là bao nhiêu. Vì thế từ trước câu chuyện của Coca-Cola nhiều năm đã bùng lên câu chuyện các công ty lắp ráp ôtô mua linh kiện với giá cao hơn hẳn giá thực tế. Chưa kể đa số linh kiện, phụ tùng nhập khẩu về lại thuộc loại đã không còn được sử dụng. Lợi nhuận bị biến thành chi phí để chuyển ra nước ngoài, mang lại lãi lớn cho công ty mẹ. Các mức thuế đánh chồng lên giá thành sản xuất cao khiến giá bán xe lắp nội địa cũng gấp đôi gấp ba ở nước khác. Điều này lý giải vì sao các hãng xe chưa bao giờ mặn mà chuyện nội địa hoá, cũng như thị trường Việt Nam không thể phát triển và là một trong những nơi kém nhất về sức mua theo đầu người, khi chỉ một số rất nhỏ người tiêu dùng có thể gánh được các loại chi phí vô lý bên ngoài giá trị thực của một chiếc ôtô.